26. ANH EM, CHỊ EM KHÔNG HOÀ THUẬN THÌ PHẢI LÀM SAO?
Đối xử bình đẳng, thưởng phạt rõ ràng
Tục ngữ nói: “Ở trong bốn biển, đều là anh em” [1], chúng tôi dạy học ở Trung Quốc, đối diện đều là con một, cho nên chúng tôi tiến một bước để hướng dẫn, anh em con chú con bác, anh em con cô con cậu đều là anh chị em của chúng ta. Chúng tôi đã vẽ cho bọn trẻ nhìn thấy giống như là một cây đại thụ, có rất nhiều cành nhánh, con có thể ở trong đó, một bạn học khác có thể ở trong đó, nhưng đi xuống dưới đều là cùng một tổ tiên, đều là từ một cái gốc mà đi ra cả. Nhân dân chúng ta đều là con cháu Viêm Hoàng, tất cả các bạn học, tất cả người trong nước đều phải nên yêu thương lẫn nhau, tôn trọng lẫn nhau, không được sinh ra tâm phân biệt, như vậy tổ tiên mới hoan hỉ.
Trời là cha, đất là mẹ, tất cả sinh linh vạn vật đều bởi có sự nuôi dưỡng của đại địa mới có thể sinh trưởng, chúng ta đều sinh ra và tồn tại ở cùng trên cùng một đại địa, cho nên chúng ta có cùng một người mẹ. Chúng ta đối diện với tất cả nhân loại, thậm chí là với tất cả chúng sanh, đều phải nên yêu thương che chở, đây mới là tận được Hiếu đạo, tận được Đễ, mới là anh thương em kính.
Làm thế nào để gia đình đạt được hoà thuận? Nhất định cần xây dựng ngay trong đối xử bình đẳng. Nếu đãi ngộ không bình đẳng thì lòng người sẽ bất bình, bất bình thì sẽ có xung đột đối lập. Gia đình bây giờ nhỏ, chỉ có hai người hoặc ba người, có xung đột hay không? Hai, ba người mà đã có xung đột, thời xưa mấy trăm người cùng ở với nhau cũng có thể truyền hơn mười đời mà vẫn không có việc gì xảy ra. Họ trước sau là dùng tâm cảnh gì mà khiến cho đại gia tộc mấy trăm người có thể chung sống hoà thuận?
Vào thời nhà Minh có một vị đại thần tên là Trịnh Liêm, gia tộc nhà ông là thất đại đồng đường (bảy đời cùng ở chung một nhà), có một ngàn nhân khẩu cùng ở chung với nhau. Hoàng Đế rất bội phục ông, sao mà có thể giữ gìn được một ngàn người cùng chung sống được rất tốt, cho nên đã ban cho ông một tấm biển, gọi là “Thiên hạ đệ nhất gia”. Ngoài ra, Hoàng Đế còn lấy hai quả lê lớn tặng cho ông, hơn nữa cũng phái cẩm y vệ (quân cấm vệ) đi theo phía sau, nhìn xem ông ta làm sao có thể chia hai trái lê lớn này cho một nghìn người. Trịnh Liêm về nhà, chẳng có chút gì lo lắng, dặn dò người nhà lấy ra hai vại nước lớn, một bên để một vại, đập vụn hai trái lê lớn ra, để cho nước trái lê chảy vào trong vại nước, sau đó để mỗi người uống một bát, mọi người đều cảm thấy vô cùng công bằng. Ở trong nhà có thể công bằng như vậy thì con cháu sẽ tự nhiên khởi lên cung kính quý vị, cho nên bình đẳng là bí quyết quan trọng đệ nhất trong trị gia.
Cùng học cùng biết là phương pháp tốt nhất
Nếu anh em chị em xuất hiện tình trạng không hoà thuận thì chúng ta không nên nói ai đúng ai sai, đợi đến khi ăn xong bữa cơm chiều, đến 7 giờ rưỡi, mọi người đều ngồi xuống, lấy “Đệ Tử Quy” ra cùng đọc 5 biến. Như vậy không những có thể tiêu trừ được mâu thuẫn và oán khí giữa hai bên mà còn là cơ hội tốt nhất để mọi người học tập lẫn nhau. Khi người em biểu hiện ra có hành vi yêu thương, chúng ta phải lập tức khích lệ nó; khi em mà vô lễ với anh chị thì chúng ta phải lập tức dùng kinh văn của “Đệ Tử Quy” mà hướng dẫn người em. Cho nên, giữa anh em chị em có thể dùng “Đệ Tử Quy” để khuyến khích lẫn nhau, nhất định sẽ gia hoà vạn sự hưng.
[1] Tứ hải chi nội, giai huynh đệ dã .「四海之內,皆兄弟也。」