CHƯƠNG 4 - XỬ LÝ VẤN ĐỀ

1. BỒI DƯỠNG CON TRẺ THẬN TRỌNG LÚC Ở MỘT MÌNH

Dạy con trẻ hiểu rõ vì sao phải thận trọng lúc ở một mình [1]

“Vào phòng trống, như có người”, dù vào trong phòng không có người nào khác thì cũng không được quá lỗ mãng mà phải hô thật lớn tiếng. Trẻ nhỏ thời nay khi đến nhà người khác, vừa bước vào nhà đã đụng bên này sờ bên kia, đây đều là hành vi vô lễ. Chúng ta đối với con cái phải có gia giáo, không được để tình trạng đến nhà người khác làm ra một số hành vi không phù hợp, đặc biệt là không được đi vào trong phòng ngủ của chủ nhà. “Vào phòng trống, như có người”, chúng ta cũng mở rộng đến đại tự nhiên, khi trẻ nhỏ đi trong rừng núi thiên nhiên cũng phải nên tôn kính vạn vật trong trời đất, không được la to hét lớn. Chúng ta phải dạy dỗ trẻ nhỏ: Con hôm nay đi leo núi thì ai là chủ nhân? Động vật, thực vật trên núi là chủ nhân, chúng ta là người làm khách, người làm khách khi đến nhà người khác có được la to hét lớn hay không? Làm như vậy là sai đấy. Cho nên đi trong rừng núi thiên nhiên, chúng ta là người làm khách thì phải có lễ phép, có giáo dưỡng, không được lớn tiếng quá, nếu không sẽ làm phiền đến đời sống của họ.

Công phu cẩn thận khi mở một mình phải luyện tập trong đời sống

Từng tiểu tiết nhỏ nhặt trong đời sống đều là huấn luyện công phu cẩn thận khi ở một mình của một người, cho dù là lúc chỉ có một mình ta ở đó thì cũng không được phóng túng, cũng phải có quy củ. Chỗ tuy nhỏ nhưng học vấn lại lớn, có một câu cách ngôn nói:  “Thanh thiên bạch nhật mà biết giữ phép tắc, một mình ở phòng tối nơi xó nhà mà biết vun bồi; thì như kinh luân xoay chuyển càn khôn, một mình trong hoàn cảnh nguy hiểm cũng thoát ra được”

Ở trong đời sống và trong từng chút từng chút với việc với vật, đều phải cung kính, cẩn thận thì mới có thể hình thành được tiết nghĩa của một người, thì mới có thể nắm được càn khôn vận mệnh và sự nghiệp của chính mình. “Cúi mình trước bậc lão thành, lúc nguy cấp ắt có thể nương tựa[2], những năng lực cúi mình bậc lão thành và những thái độ kính cẩn này của một người được bồi dưỡng từ đâu? Chính là hình thành từ trong từng hành vi cử chỉ, lời nói việc làm. Cho nên, người làm cha mẹ phải đặc biệt cẩn thận các tiểu tiết trong đời sống, chính mình làm được rồi thì con trẻ sẽ có thể làm được, nội tâm của chúng ổn định thì làm việc tuyệt đối có thể nương tựa vào.

[1] Thận độc 慎獨

[2] Khuất chí lão thành, cấp tắc khả tương y 「屈志老成,急則可相依」


MỤC LỤC TOÀN SÁCH

CHƯƠNG 4 - XỬ LÝ VẤN ĐỀ