17. CON TRẺ KHÔNG CHÚ TRỌNG VỆ SINH THÌ PHẢI LÀM SAO?
Yêu quý cơ thể là thực hành Hiếu đạo
“Sáng rửa mặt, phải đánh răng; tiểu tiện xong, rửa tay sạch”. Đây là đề cập đến thói quen gọn gàng sạch sẽ của một người, tục ngữ có nói gọn gàng sạch sẽ là gốc của thân thể khoẻ mạnh. Thích sạch sẽ thì mới có thể tránh được virus hoặc vi khuẩn làm tổn thương đến cơ thể.
Đi vệ sinh xong thì phải rửa tay, cũng như vậy, khi tay chúng ta bị bẩn, cũng phải nên chủ động rửa cho sạch sẽ. Ví dụ như chúng ta vừa mới từ bên ngoài đi làm về nhà, nhìn thấy trẻ nhỏ đã muốn bế, nhưng rất có thể vi khuẩn trên tay sẽ ảnh hưởng đến sức khoẻ của trẻ nhỏ, cho nên động tác đầu tiên khi vừa bước vào cửa là rửa tay trước, điều này đều có chỗ tốt đối với sức của của bản thân và gia đình. Chúng ta cũng nhìn thấy rất nhiều người lúc đếm tiền, vừa đếm vừa dùng tay thấm nước bọt trên miệng, vậy thì sẽ ăn vi khuẩn vào trong dạ dày, cho nên chúng ta phải giữ được độ nhạy cảm cao đối với sức khoẻ.
“Thân thể tóc da, nhận từ cha mẹ, không dám tổn thương, là đầu của hiếu” [1], “Đệ Tử Quy” cũng nói: “thân bị thương, cha mẹ lo”, thấy kinh văn dường như đều là việc của chính mình, trên sự thậtchính mình có liên quan đến người khác, liên quan rất chặt chẽ. Khi cơ thể của chúng ta không tốt thì nhất định sẽ làm cho người thân lo lắng cho chúng ta, chúng ta có thể bảo vệ tốt sức khoẻ của chính mình thì cũng là đang nỗ lực thực hành Hiếu đạo.
Khổng Tử trong “Luận Ngữ” có một câu giáo huấn nói rằng: “Cha mẹ duy chỉ lo cái tật của con” [2], điều lo lắng nhất của cha mẹ chính là con cái bị bệnh và con cái từ nhỏ dưỡng thành thói quen xấu. Chữ “tật” chúng ta có thể xem là bị sinh bệnh, cũng có thể xem là thói quen xấu, khuyết điểm xấu. Người ưa gọn gàng sạch sẽ thì cơ thể mới không dễ sinh bệnh. Sống có quy luật cũng là nhân tố quan trọng đối với sức khoẻ của cơ thể; bạn làm việc cẩn thận thì không dễ phạm quá nhiều sai lầm, đây cũng là một nhân tố khác làm cho cha mẹ có thể an tâm, không phải lo nghĩ. Cho nên chữ “tật” này, chúng ta phải nên từ trên nghĩa rộng mà giải thích, chính là khi cơ thể khoẻ mạnh, ngay trong việc đối nhân xử thế, cũng không được phạm lỗi lầm, tránh làm cho cha mẹ phải lo lắng.
Tôn trọng bản thân là tôn trọng người khác
Một người rất trân quý cơ thể của mình chính là tôn trọng cha mẹ, tôn trọng người khác. Khi bản thân chúng ta đầu tóc bù xù, mặt mũi lấm lem, thân thể dơ dáy, người khác cũng không muốn qua lại với bạn, đó cũng là có sự xem thường, khinh mạn đối với bạn rồi. Khi người khác không xem chúng ta ra gì, trước hết không nên đi quở trách người khác mà trước hết tự soi xét lại bản thân, nhìn xem mình có thiếu sót gì trong lễ tiết hay không.
Khi chúng ta đang ngáp hay hắt xì hơi, cũng phải chú ý lễ nghi. Hắt xì hơi nhất định phải dùng dùng tay để che lại, không được để bắn vào người khác, không được thất lễ với người khác; lúc ngáp cũng dùng tay mà che lại, hơn nữa không được phát ra tiếng, như vậy sẽ nho nhã hơn. Tuyệt đối đừng cho rằng những việc này là việc nhỏ nhặt mà lơ là đi, thật a đây chính là lễ phép và tôn kính trưởng bối, tôn trọng khách khứa, tôn trọng bạn bè. Cho nên tôn trọng bản thân chính là tôn trọng người khác.
[1] Thân thể phát phu, thụ chi phụ mẫu, bất cảm huỷ thương, hiếu chi thuỷ dã
「身體髮盧,受之父母,不敢毀傷,孝之始也。」
[2] Phụ mẫu duy kỳ tật chi ưu 「父母唯其疾之憂。」