10. DẠY CON TRẺ LÀM VIỆC NHÀ

Chỉ học mà không làm việc nhà thì có tốt không?

Làm cha mẹ thì phải tìm cơ hội để giáo dục con trẻ, nếu không thì rất nhiều cơ hội tốt lúc này bị trôi qua, đợi đến khi con trẻ đã không làm việc nhà giúp quý vị nữa, lúc đó có nổi giận cũng chẳng làm được gì. Rất nhiều phụ huynh đều nói:

– Chỉ cần con học cho tốt, các việc khác không cần bận tâm.

Quý vị xem, chúng chỉ biết học, còn các việc khác đều không làm, đối với chúng mà nói, liệu có tin vào năng lực làm việc của bản thân hay không? Không tin nổi. Chúng càng không tin vào chính mình thì càng không dám gánh vác công việc, không gánh vác thì có tâm trách nhiệm không? Không có! Cho nên, đây cũng là quan hệ liên đới, chúng ta phải suy nghĩ thật sâu sắc và kỹ càng.

Biết lao động mới biết cảm ân

Trẻ nhỏ ở trong lao động cũng sẽ cảm nhận được: hoá ra mẹ mình quản việc nhà thật chẳng dễ dàng gì, mình mới lau phòng khách thôi mà đã mệt vậy, trong khi mẹ phải đi dạy, về nhà còn phải nấu cơm, cũng phải làm rất nhiều việc. Khi trẻ nhỏ có thể ra sức lao động thì chúng mới biết cảm ân, mới biết sự khó nhọc của người đã cống hiến. Cho nên phải để cho trẻ nhỏ lao động, tuyệt đối không được để chúng dưỡng thành thói quen lười biếng.

Trong thời gian tôi làm việc tại Hải Khẩu, tứ cố vô thân, cho nên ăn uống đều phải tự mình nấu, quét nhà, giặt quần áo đều phải tự mình làm. Khi tôi đang giặt quần áo, đột nhiên nghĩ đến mẹ tôi đã giúp chúng tôi làm rất nhiều việc, tâm cảm ân tự nhiên mà sinh ra.

Trẻ nhỏ hiện nay đến ngày sinh nhật thì sẽ nghĩ đến điều gì đầu tiên? Đi đâu đó ăn uống, có được bao nhiêu là quà tặng. Thầy cô giáo đã được bồi dưỡng văn hoá truyền thống như chúng ta thì sẽ tìm kiếm một số cơ hội để giáo dục trẻ nhỏ. Sinh nhật chính là ngày khó khăn nhất của người mẹ, phải nên vì mẹ mà làm một số việc.

Có một bé gái học lớp bốn đến ngày sinh nhật, em không về đòi quà mẹ, mà là đích thân tự nấu một món ăn cho mẹ ăn. Bé gái này bước vào phòng bếp, bởi vì thân không đủ cao nên đã lấy một cái ghế để đứng lên. Sau khi đứng lên rồi, vừa mới rót dầu xuống đã bắn lên rất cao, bé liền lập tức lấy bao tay lớn đeo vào, tiếp tục nấu ăn. Bởi vì cho dưa leo xuống thì dầu lại càng bắn cao, bé sợ nguy hiểm nên chạy đến xe máy của cha, lấy mũ bảo hiểm đội lên đầu, đây thật sự có thể gọi là trang bị vũ trang toàn diện, cuối cùng thì cũng đã xào xong món dưa leo. Khi cô bé ướt đẫm mồ hôi mà bưng đĩa thức ăn ra khỏi phòng bếp, tôi tin rằng trong khoảnh khắc đó, tâm cảnh của bé đã chuyển biến rồi. Từ nay về sau, khi cô bé ăn bất kỳ món nào mà mẹ nấu, liệu cô bé có kén cá chọn canh nữa không? Không có! Cô bé sẽ cảm ơn những cống hiến của mẹ, cho nên biết lao động thì mới biết cảm ân.

Siêng năng cần cù có thể giúp cho việc xây dựng quan hệ nhân tế tốt đẹp

Tính siêng năng cần cù rất có ích với cơ thể. Trong quá trình trẻ nhỏ làm việc thì đầu óc của chúng lúc nào cũng vận động, cho nên học sinh thường hay làm việc nhà thì đầu óc đặc biệt linh hoạt. Có một số trẻ nhỏ có thành tích rất tốt, nhưng ở nhà không biết làm việc gì. Bạn đưa việc cho chúng làm thì thỉnh thoảng sẽ phải nổi giận, bởi vì chúng không có kinh nghiệm. Tôi đã từng gặp một học sinh, chỉ cần cậu ta có việc gì, nhất định mẹ cậu cũng phải gọi điện cho tôi. Tôi đã nói với cậu bé, em trực tiếp nói cho thầy là được rồi, sao lại phải phiền đến mẹ như thế? Đầu cậu bé cúi cúi xuống, lần sau vẫn là bảo mẹ gọi điện cho tôi. Bởi vì con trẻ nhỏ không thường đi gánh vác công việc nên đối diện với việc với vật đều rất nhút nhát, thật ra đây là làm hại con trẻ.

Thử hỏi: Bạn thích làm việc cùng với người lười biếng hay là thích làm việc cùng với người siêng năng cần cù? Quan hệ nhân tế của người siêng năng cần cù nhất định sẽ tốt hơn. Có một số sinh viên đại học cao đẳng, bởi vì xử lý không tốt mối quan hệ nhân tế nên bị đuổi học. Chúng ta suy xét một chút, khi những đứa trẻ này nhìn thấy người khác đang quét dọn khu vực công cộng, chính mình còn ở đó xem truyền hình mà không đi giúp đỡ thì cảm nhận của người khác đối với chúng là gì? Nhất định không dễ chịu. Nếu thói quen sinh hoạt của chúng đã không tốt, đồ đạc thì để bừa bãi, làm người khác lúc cần tìm thường tìm không ra, quan hệ nhân tế của chúng đã ở trong từng chút một càng dần càng lệch lạc. Cho nên, siêng năng cần cù làm việc nhà có ảnh hưởng rất sâu sắc đối với con cái.

Lao động sẽ làm tăng thêm lực ý chí của một người

Khi chú Lư còn nhỏ, mẹ của chú nhìn thấy chum nước của nhà hàng xóm không có nước nữa thì nói với chú:

– Con đi gánh nước đổ cho đầy chum.

Lúc đó đã là hơn 4 giờ chiều rồi, mà gánh nước thì phải đi đến con suối nhỏ, vừa đi vừa về cũng mất hơn một tiếng, hơn nữa phải gánh hai lần mới có thể đầy chum. “Cha mẹ bảo, chớ làm biếng”, chú ấy cả đời rất cung kính với cha mẹ, cho nên liền đi gánh nước, kết quả về đến nhà cũng hơn 8 giờ tối, mà lại còn phải ăn thức ăn nguội lạnh. Bạn có làm được vậy với con bạn không? Nếu bạn không làm được thì sẽ không nuôi ra được một nhân tài giống như chú Lư. Mẹ của chú biết bồi dưỡng con cái phải đi giúp đỡ nhiều cho người khác, cũng biết phải hun đúc ý chí cho con cái.

Chú Lư nói, bản thân chú mỗi lần đối mặt với áp lực công việc lớn, trong đầu đều xuất hiện cách giải quyết về việc gánh nước năm đó: “Ta gần như không chịu nổi nữa, nhưng dừng lại ở đó cũng không phải biện pháp, cũng phải kiên trì từng bước mà gánh về nhà“. Cho nên, khi chú đối mặt với việc đấu tranh để gánh nước, ý niệm đầu tiên là gì? Vượt qua nào! Lao động sẽ làm cho ý chí của một người không ngừng nâng lên, mà con trẻ hiện nay chính là thiếu thái độ lao động. Cho nên, người làm cha mẹ thì phải nhanh chóng cho con trẻ làm việc nhà nhiều, đi cống hiến nhiều thì mới có thể trưởng dưỡng những đức hạnh tốt, những thái độ tốt này của con trẻ.

Phải làm việc nhiều thì thân thể mới cường tráng

Chúng ta phải nhân lúc còn trẻ mà làm việc nhiều, lao động nhiều, phải để phước báu khi về già mới hưởng. Khi tôi còn học ở Học Viện, phải luân phiên lao động ở nhà bếp, chấm dứt hai mươi mấy năm ít phải rửa chén bát, ít phải rửa nồi, giờ thì cái gì cũng phải rửa hết. Mỗi lần tôi ở nhà bếp để giúp làm bánh bao, thật là xấu hổ, các sư tỉ đều làm từ đầu đến cuối cũng không ngồi xuống nghỉ ngơi, còn tôi thì phải nghỉ lấy sức mấy lần. Lúc nghỉ ngơi còn phải đi sang bên cạnh, không muốn bị người khác nhìn thấy. Mặc dù tuổi trẻ nhất nhưng thể lực lại kém nhất. Cho nên, từ nhỏ phải làm việc nhiều thì thân thể mới cường tráng.

Có người bạn nhìn thấy tôi sống cùng cha mẹ, họ đều nói:

– Anh thật là hiếu thuận, được ở nhà chăm sóc cha mẹ.

Tôi nghe thấy những lời nói này mà toát cả mồ hôi, thật là xấu hổ! Thật ra tôi đang chăm sóc cha mẹ, hay là cha mẹ đang chăm sóc tôi đây. Bởi vì những người như cha tôi từ nhỏ đều làm công việc đồng áng, làm việc trên đồng ruộng, cho nên vóc dáng khoẻ khoắn hơn tôi thật rất nhiều. Tôi đi du lịch với cha mẹ, cha tôi thường hay hỏi tôi: “Con có mệt không?“. Cha tôi lái xe không bao giờ biết mệt mỏi, bởi vì cha lao động từ nhỏ, cho nên tinh thần, thể chất đều rất có sức bền; thế hệ này của chúng tôi từ nhỏ đã được nuông chiều cho nên thể chất không được tốt như vậy. Lão Tử nói: “Hoạ phước theo nhau” [1], thế hệ chúng ta nhìn hình như rất có phước khí, từ một góc độ khác mà quan sát, trên thực tế đều đang tiêu hết phước khí rồi, cơ thể cũng không khoẻ mạnh, một số thái độ nhân sinh chính xác cũng không hình thành, tuổi về già thế hệ này của chúng ta thực sự đáng lo!

[1] Hoạ phước tương ỷ. 「禍福相倚」